Ten eerste mis ik het kwalitatieve aspect van de woningbouw. Dan denk ik aan bijvoorbeeld woninggrootte, duurzaamheid en toegankelijkheid voor wonen en zorg. Maar ook verdeling van soorten woningen en doelgroep over projecten en gebieden. Als je deze kwaliteiten niet aan de voorkant vastlegt en meegeeft aan bouwers, krijg je hele kleine woninkjes van max 40m2. Dit gebeurt nu volop in het land door allerlei projectontwikkelaars. We hebben voor jongeren en starters natuurlijk ook kleine woningen nodig, maar het is niet de bedoeling dat álles zo wordt. Dit vraagt sturing aan de voorkant vanuit de gemeente, dus niet slechts het uitgangspunt aangeven dat de markt leidend is.
De wethouder geeft aan tot juni 2023 terughoudend te zijn met het toelaten van nieuwe bouwinitiatieven en over twee jaar deze situatie opnieuw te bekijken. Dit kan echt niet! Dit betekent dat initiatieven als wonen en zorg geen doorgang kunnen vinden of niet kunnen starten terwijl wij de verouderende bevolking van Almere moeten opvangen. Hierover zullen wij dan ook een amendement indienen.
Het college heeft een nieuwe definitie van betaalbaarheid in Almere gedefinieerd: ‘Betaalruimte’: het inkomen van mensen aangevuld met spaargeld, vermogen en aandelen. Een rare gekunstelde constructie om ervoor te zorgen dat alle inkomensgroepen toevallig precies in drie gelijke segmenten passen. In werkelijkheid is dit niet zo. Waarom zouden we hierop over moeten stappen? We hebben de inkomensgrenzen van het Rijk en daarmee valt prima te werken. Bovendien maakt het gebruik van ‘betaalruimte’ de positie van lagere inkomens kwetsbaar: naast inkomen moeten ze hun spaargeld (en aandelen?) tevoorschijn halen, waarmee ze kwetsbaar worden. Het is niet voor niets dat we daarom in Nederland zulke strenge hypotheekregels hebben. Ter vergelijking: uit onderzoek blijkt dat hogere inkomen slechts hun inkomen hoeven in te zetten en niet vermogen of spaargeld. Zij houden gewoon een buffer.
Tenslotte nog een punt over sociale woningen: wanneer je de woningen bedoeld voor studenten en jongeren hiervan afhaalt, zal bijna alles wat in dit segment gebouwd wordt gebruikt worden voor de opvang van kwetsbare groepen, wat in Almere nu eenmaal een grote huisvestingsopgave is. Dat betekent dat er geen ruimte meer is voor gewone woningzoekenden. Dit pleit ervoor om meer sociale woningen te bouwen dan in het woningbouwprogramma is aangegeven.