Onlangs stond het koersdocument voor het Cultuurplan Almere 2019-2024 op de agenda van de raad. In dit document geeft het college haar visie op hoe zij denkt cultuur in Almere meer op de kaart te zetten. Want het is duidelijk dat dit hard nodig is: Almere bungelt vrijwel onderaan in de lijstjes over Flevoland en Nederland. Terwijl we bijna de vijfde stad van Nederland zijn! In het koersdocument wordt een mooie voorzet gedaan hoe cultuur in Almere meer aandacht kan krijgen (driedeling Basis/cultuur dichtbij, Keten/cultuur in beweging en Top/cultuur aan de top). Volgens GroenLinks kan het nog wel een tandje meer en mag de lat hoger. Vanuit onze eigen visie op cultuur hebben we vele aandachtspunten meegegeven.

Almere wordt steeds volwassener. Meer inwoners zijn hier ook geboren en opgegroeid en zijn blij om hier te mogen wonen. Steeds vaker wil men ook binnen de gemeentegrenzen leven. In tegenstelling tot hun ouders die nog vaak teruggingen naar hun oude leefomgeving (lees: Amsterdam). Het is tijd om hieraan uitdrukking te geven middels een cultuurplan.

Belangrijk is om te starten met wat we überhaupt onder cultuur verstaan en waarom cultuur belangrijk is. Dat is namelijk het vertrekpunt. In het koersdocument van het college wordt gefocussed op het belangrijk zijn van cultuur voor het vestigingsklimaat en economisch rendement. Voor GroenLinks is de betekenis van cultuur breder. Cultuur heeft een intrinsieke waarde, het verrijkt het leven van mensen. Van oudsher geven mensen betekenis aan de wereld om hen heen via culturele uitingen. Kijk naar wat er uit de oudheid allemaal tot ons gekomen is. Wij zien cultuur als een web van betekenis waarin taal, verhalen, levensbeschouwing, opleiding, tradities, geschiedenis, sociaal economische status, muziek, enzovoort samenkomen. Het verschilt van persoon tot persoon. We vinden dan ook dat het cultuurplan een plan moet zijn dat recht doet aan de diversiteit van alle inwoners van Almere. Het liefst ziet GroenLinks cultuur in de brede betekenis van het woord en streeft dan ook naar een brede en integrale aanpak. Cultuur moet iets zijn dat mensen verbindt met de stad.

Vanuit onze visie op cultuur en de noodzaak dat we veel in te halen hebben op cultuurgebied, hebben wij een aantal aandachtspunten meegegeven voor het op te stellen cultuurplan.

  • Zo vinden we de indeling in Basis, Keten en Top op zich logisch, maar merken we meteen op dat deze slechts werkt als alles in evenwicht is. Dat is nu niet het geval in Almere. Het schort aan alles. GroenLinks had verwacht dat in het koersdocument een inhaalslag als belangrijkste ambitie werd gezien. Dit moet in het cultuurplan echt prominenter aan de orde komen wat ons betreft.
  • Inzoomend op de verschillende onderdelen van de voorgestelde culturele infrastructuur, vinden we m.b.t. de basis de relatie met andere terreinen dan cultuur weinig uitgewerkt. Er wordt gerefereerd aan maatschappelijke en economische domeinen, maar er wordt niet uitgelegd wat dat precies inhoudt. Voor ons betekent dat een gerichtheid op de participatie van mensen via cultuur, bijvoorbeeld eenzaamheidsbestrijding bij ouderen en jongeren, of tegengaan van uitsluiting door meedoen met de samenleving (inclusie). Cultuureducatie is via Collage goed belegd in Almere. Belangrijk is ook dat er een laagdrempelig cultuuraanbod komt. Dit kan al door de thematiek van de verschillende wijken extra te benadrukken. Hierdoor voelt men zich betrokken en verbonden met de directe leefomgeving.
  • In de Keten wordt onder meer gesproken over het faciliteren van podia en broedplaatsen. Iets waar GroenLinks al lang voor strijdt, dus hier zijn we blij mee. Broedplaatsen zijn een meerwaarde voor de stad maar kunnen niet zomaar bestaan. Op plekken waar cultuur, horeca, bedrijvigheid en woningbouw samenkomen ontstaan nieuwe kruisbestuivingen en wordt de levensvatbaarheid van alle afzonderlijke elementen verhoogd.

En bij het revitaliseren van bedrijventerreinen (en stadscentra) dient ook aandacht te zijn voor het stimuleren van culturele broedplaatsen.

  • Wat betreft de Top is het belangrijk dat er een grote publiekstrekker komt. Kijkend naar het DNA van Almere zou een museum voor stedenbouw en architectuur passend zijn. Het enige andere museum op dit vlak staat in Rotterdam, wat op enige afstand van Almere is en daarmee niet concurrerend met onze stad. Het zou mooi zijn als we iets zouden kunnen vinden om met Amsterdam en Utrecht samen te werken qua cultureel klimaat. De hoofdstad van het land kampt met een toeristenoverschot en wij kunnen daar als grote buurgemeente van profiteren. Dit is een win/win situatie. In het cultuurplan moet dus aandacht zijn voor hetgeen dat Almere uniek maakt. Landschapskunst is bijvoorbeeld zo’n uniek kenmerk van Almere.

Tot slot hebben we nog een aantal zaken meegegeven die we missen in het koersdocument en die naar ons idee wel een plek verdienen:

  • Binnen het gemeentehuis moet er een ambassadeur zijn die de verbinding kan leggen met culturele instellingen, bedrijven, burgerinitiatieven, subsidieverleners en verstand hebben van vergunningen binnen en buiten de gemeente. Culturele initiatieven/ ondernemers worden op weg geholpen en krijgen de kans tot bloei te komen. Bestaande instanties kunnen elkaar beter vinden zodat de basis wordt verstevigd.
  • Het Jeugdcultuurfonds moet uiteraard ook een plek krijgen binnen het nieuwe plan. Cultuureducatie is zeer belangrijk. Een goed voorbeeld is het Leerorkest waar kinderen samen muziek leren spelen.
  • Het is wenselijk als er een Almeers journalistiek platform komt waar actualiteiten en verhalen uit de stad gedeeld kunnen worden. Deze moet natuurlijk op gepaste afstand staan van het gemeentehuis zodat zij daar onafhankelijk over kan berichten.
  • In Almere zijn al aardig wat evenementen en festivals, hiervoor moet ruimte blijven.

 

GroenLinks heeft vertrouwen dat dit college met een mooi cultuurplan komt. We zullen er op blijven letten dat de zaken die wij belangrijk vinden hierin zo goed mogelijk een plaats krijgen. Zodat Almere volwassen kan worden en zodat we over een aantal jaar een stevig cultureel fundament hebben dat inwoners aan de stad bindt en regionale en internationale allure heeft.

 

- Steven Vrouwenvelder en Willy-Anne van der Heijden